De gevaren van wat!? Een sedentaire levensstijl ook wel sedentair gedrag genoemd is een levensstijl waarbij voornamelijk zittend en zonder al te veel fysieke activiteit de dag doorgebracht wordt. De term sedentair is afgeleid van het Latijnse woord sedere, wat ‘zitten’ betekent.
In de moderne samenleving is een zittende levensstijl helaas de norm geworden. Of het nu gaat om lange uren achter een bureau, ontspannen voor de televisie of eindeloos scrollen op onze smartphones, we brengen steeds meer tijd zittend door. Volgens de Wereld Gezondheidsorganisatie leidt 60-80% van de wereldbevolking een sedentair bestaan en is een van de meest ernstige volksgezondheidsproblemen van deze tijd waar nog altijd onvoldoende aandacht voor is. In deze blog bespreken we de gevaren van sedentair gedrag, onderzoeken naar de effecten ervan en geven we praktische adviezen om deze problemen te voorkomen.
Onderzoeken naar sedentair gedrag en de gevolgen
Er zijn tal van onderzoeken die de negatieve effecten van een zittende levensstijl hebben aangetoond. Hier zijn enkele belangrijke bevindingen:
Verhoogd risico op chronische aandoeningen: Langdurig zitten is in verband gebracht met een verhoogd risico op verschillende chronische ziekten, waaronder hart- en vaatziekten, diabetes type 2 en bepaalde vormen van kanker. Een studie gepubliceerd in de American Journal of Preventive Medicine wees uit dat mensen die meer dan vier uur per dag televisie kijken een 50% hoger risico op overlijden hebben door welke oorzaak dan ook, en een 125% hoger risico op gebeurtenissen gerelateerd aan hart- en vaatziekten vergeleken met degenen die minder dan twee uur per dag zitten.
Gewichtstoename en obesitas: Sedentair gedrag draagt bij aan gewichtstoename en obesitas doordat het aantal calorieën dat wordt verbrand laag is. Een gebrek aan beweging vermindert de stofwisseling en kan leiden tot een ophoping van vet, vooral rond de buikstreek. Onderzoek gepubliceerd in het Journal of Physical Activity and Health suggereert dat elke extra uur zitten per dag geassocieerd is met een grotere tailleomvang en hogere body mass index (BMI).
Geestelijke gezondheid: Niet alleen onze fysieke gezondheid lijdt onder langdurig zitten, maar ook onze geestelijke gezondheid. Er is een groeiend aantal bewijzen dat sedentair gedrag bijdraagt aan verhoogde niveaus van angst en depressie. Een studie welke is opgenomen in een rapport waarvan mij de naam helaas even is ontschoten toonde aan dat mensen die te veel zittend doorbrachten, een verhoogde kans hebben op van depressie en angst te ervaren.
Verminderde spier- en gewrichtsgezondheid: Langdurig zitten kan ook leiden tot spier- en gewrichtsproblemen, zoals rugpijn, nekklachten en verminderde flexibiliteit. Het gebrek aan beweging kan de spieren verzwakken en de gewrichten stijf maken, wat op de lange termijn kan bijdragen aan chronische pijn en mobiliteitsproblemen.
Adviezen om sedentair gedrag te vermijden
Gelukkig zijn er verschillende stappen die je kunt nemen om de negatieve effecten van een zittende levensstijl te verminderen:
Beweeg regelmatig: Streef naar minstens 2,5 uur matige of zwaar intensieve inspanning per week, verspreid over diverse dagen, zoals wandelen, fietsen of zwemmen. Probeer ook spier- en botversterkende activiteiten op twee of meer dagen per week in je routine op te nemen.
Staan en strekken: Zorg ervoor dat je elke 30 minuten opstaat en je even strekt, vooral als je een zittend beroep hebt. Korte wandelingen of stretchpauzes kunnen de doorbloeding verbeteren en stijfheid voorkomen.
Gebruik een zit-sta bureau: Overweeg het gebruik van een verstelbaar bureau waarmee je afwisselend kunt zitten en staan tijdens het werken. Dit kan helpen om je energieniveau te verhogen en de belasting op je rug en nek te verminderen.
Inplemteren van beweging in dagelijkse routines: Maak wandelen of fietsen een onderdeel van je dagelijkse routine, zoals naar het werk gaan of boodschappen doen. Kies voor de trap in plaats van de lift en parkeer verder weg van je bestemming om extra stappen toe te voegen.
Blijf bewust van je houding: Let op je houding wanneer je zit om rug- en nekklachten te voorkomen. Zorg ervoor dat je stoel en bureau ergonomisch zijn ingesteld, met je voeten plat op de grond en je scherm op ooghoogte.
Plan actieve sociale activiteiten: In plaats van altijd te kiezen voor zittende sociale activiteiten zoals films kijken, probeer actieve alternatieven zoals wandelen, bowlen of dansen met vrienden en familie.
Conclusie
Sedentair gedrag is een groeiend gezondheidsprobleem dat aanzienlijke gevolgen kan hebben voor zowel onze fysieke als mentale gezondheid. Door bewuste inspanningen te leveren om meer te bewegen en minder te zitten, kunnen we deze risico’s aanzienlijk verminderen. Door eenvoudige veranderingen in onze dagelijkse routine te maken, kunnen we een actievere, gezondere levensstijl leiden en de negatieve impact van een zittende levensstijl vermijden. Laten we streven naar een evenwichtige en actieve toekomst, waar beweging een integraal onderdeel is van ons dagelijks leven.
No responses yet